تأثیر فسفر باقیمانده و باکتری های حل کننده فسفات بر رشد و ترکیب شیمیایی نهال های پسته

فسفر پس از نیتروژن مهم‎ترین عنصر مورد نیاز گیاهان و ریز جانداران می‎باشد و مهم‎ترین نقش آن در فرایند تولید و انتقال انرژی است.دو واکنش تثبیت و غیر متحرک شدن در خاک، فسفر مصرفی را به فرم ‎های غیرقابل استفاده برای گیاه تبدیل می‎کنند.بیش از 70 تا 90 درصد از کود‎های فسفره در خاک تثبیت شده و به فرم غیرقابل استفاده برای گیاه تبدیل می‎شوند.برخی از باکتری‎های ریزوسفری که باکتری‎های محرک رشد گیاه (pgpr) نامیده می‎شوند از طریق تولید اسیدهای آلی و فسفاتازها، قادرند فسفر معدنی و آلی غیرقابل استفاده را به فرم‎های قابل استفاده برای گیاه تبدیل می‎کنند. در این تحقیق ضمن تعیین جمعیت باکتری‎های ریزوسفری نهال‎های پسته،تعداد 40 جدایه به‎طور تصادفی جداسازی و سپس خالص سازی شدند. نتایج نشان داد جمعیت باکتری‎ها در نمونه‎های خاک ریزوسفری از 106×1/2 تا 107× 6/2 سلول به ازای هر گرم خاک متغیر بود. ارزیابی توانایی انحلال فسفات‎های معدنی توسط جدایه‎ها نشان داد که همه آن‎ها دارای توانایی انحلال فسفات‎های معدنی نامحلول بودند. هم‎چنین کشت جدایه‎ها بر روی محیط کشتking b و بررسی خاصیت پرتوافشانی فلورسنس آن‎ها نشان داد که 8 جدایه در گروه سودوموناس‎های فلورسنت قرار گرفتند. با در نظر داشتن توانایی جدایه‎ها در حل فسفات‎های معدنی و نیز پتانسیل جدایه‎ها در کلنیزاسیون ریشه، دو جدایه سودوموناس فلورسنت 16p و 40pبه منظور انجام آزمون گلخانه‎ای انتخاب گردیدند. به منظور ارزیابی تأثیر باکتری‎های حل کننده فسفات و فسفر بر رشد و ترکیب شیمیایی نهال‎های پسته، آزمایش گلخانه‎ای به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار انجام گرفت. تیمارها شامل 6 سطح فسفر (0، 30، 60، 90، 120 و 150 میلی‎گرم فسفر در کیلوگرم خاک از منبع اسید فسفریک) و 4 سطح باکتری (شاهد قدیم بدون تلقیح باکتری، شاهد جدید با کود فسفره از منبع اسید فسفریک و بدون تلقیح باکتری، دو سطح با تلقیح باکتری 16p و 40p) بودند. نتایج حاکی از آن بود که کاربرد باکتری16p، وزن خشک ساقه رابه‎طور معنی‎داری نسبت به شاهد قدیم و جدید کاهشداد. هم‎چنین با تلقیح هر دو باکتری ارتفاع ساقه نسبت به شاهد قدیم کاهش معنی‎داری داشت. در حالی‎که با کاربرد فسفر، وزن خشک ساقه افزایش و تعداد برگ کاهش یافت. سایر پارامترهای رشدی تحت تأثیر کاربرد باکتری و فسفر قرار نگرفت. هم‎چنین نتایج بیانگر این بود که تلقیح باکتری 40pافزایش معنی‎دار غلظت فسفر اندام هوایی را نسبت به شاهد قدیم در پی داشت. هم‎چنین جذب و غلظت فسفر اندام هوایی تحت تأثیر کاربرد سطوح مختلف فسفر افزایش معنی‎داری یافت. کاربرد باکتری باعث افزایش معنی‎دار غلظت مس و منگنز در اندام هوایی در مقایسه با شاهد قدیم شد. نتایج بدست آمده نشان داد که تحت تأثیر کاربرد فسفر غلظت مس، منگنز، روی و آهن ریشه کاهش پیدا کرد. در حالی‎که کاربرد فسفر بر غلظت این عناصر در اندام هوایی تأثیر معنی‎داری نداشت.